KRAKÓW

WITAJ NA MOJEJ STRONIE!

Kraków (łac.: Cracovia, niem.: Krakau) – miasto położone w południowej Polsce nad Wisłą, drugie w kraju pod względem liczby mieszkańców i powierzchni, stolica Polski do 1795 r. i miasto koronacyjne oraz nekropolia królów Polski, od 1000 roku nieprzerwanie stolica diecezji krakowskiej (jednej z pięciu w ówczesnej Polsce), a od 1925 archidiecezji i metropolii, od odzyskania niepodległości w 1918 r. miasto wojewódzkie (od 1998 r. siedziba władz województwa małopolskiego), jest także centralnym ośrodkiem metropolitalnym aglomeracji krakowskiej i Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. W zapisach historycznych Kraków jest uznawany za główne miasto historycznej Małopolski. Leży na obszarze Bramy Krakowskiej, Niecki Nidziańskiej i Pogórza Zachodniobeskidzkiego.

W Krakowie znajdują się główne siedziby m.in.: Polskiej Akademii Umiejętności, Narodowego Centrum Nauki, Instytutu Nafty i Gazu - Państwowego Instytutu Badawczego, Instytutu Zootechniki - Państwowego Instytutu Badawczego, Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, dowództwa Sił Specjalnych RP będące jednocześnie jednym z kilku dowództw sił specjalnych NATO, Centrum Operacji Lądowych – Dowództwa Komponentu Lądowego, Polskiego Związku Narciarskiego, Centrum Eksperckiego Kontrwywiadu NATO.

W mieście działają placówki kulturalne o znaczeniu i statusie narodowym m.in. Narodowy Stary Teatr, Muzeum Narodowe, Panteon Narodowy, Archiwum Narodowe, Biblioteka Jagiellońska, Instytut Książki, Centrum Operacji Specjalnych, Narodowe Centrum Rugby.

Miasto na prawach powiatu pełni funkcję centrum administracyjnego, kulturalnego, edukacyjnego, naukowego, gospodarczego, usługowego i turystycznego. Kraków jest drugim co do wielkości, po Warszawie, rynkiem nowoczesnej powierzchni biurowej (ponad milion metrów kwadratowych powierzchni biurowej), a także jednym z kluczowych węzłów kolejowych w Polsce. W Balicach pod Krakowem znajduje się drugi co do liczby obsługiwanych pasażerów rocznie port lotniczy w Polsce, a który ponownie obsługiwał będzie połączenia transatlantyckie.

Położenie

Kraków jest położony w południowej Polsce, w środkowo-zachodniej części województwa małopolskiego nad Wisłą; na jego terenie znajdują się ujścia wiślanych dopływów: Białuchy (dolny bieg Prądnika), Rudawy, Dłubni, Drwiny Długiej i Wilgi. Kraków znajduje się w miejscu zbiegu kilku krain geograficznych: Bramy Krakowskiej, Kotliny Oświęcimskiej, Kotliny Sandomierskiej, Pogórza Zachodniobeskidzkiego, Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Położenie Krakowa sprawia, że jest on bazą dla wycieczek w polskie góry, czy wypadów do malowniczej Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

Miasto ma rozciągłość południkową 18 kilometrów i równoleżnikową 31 kilometrów.

Z Krakowem sąsiadują gminy: Igołomia-Wawrzeńczyce, Kocmyrzów-Luborzyca, Koniusza, Liszki, Michałowice, Mogilany, Niepołomice, Skawina, Świątniki Górne, Wieliczka, Wielka Wieś, Zabierzów, Zielonki. Gminy te należą do trzech powiatów sąsiadujących z Krakowem: krakowskiego, wielickiego oraz proszowickiego.

Podział administracyjny

W XIV w. w Krakowie były 22 ulice, w 1866 już w mieście i na przedmieściach – 113, w 1880 – 135, w 1909 – 161, a w 1926 – 457 ulic.

Od 27 marca 1991 roku Kraków podzielony jest na 18 dzielnic samorządowych oznaczonych cyframi rzymskimi. W roku 2002 Rada Miasta Krakowa uchwaliła formalne przydzielenie krakowskim dzielnicom nazw, obok cyfr (np. Dzielnica I Stare Miasto). Nazwy te obowiązywały dotąd potocznie.

Powszechnie używany jest historyczny podział miasta z lat 1951–1975 na 6 dzielnic administracyjnych: Stare Miasto, Zwierzyniec, Kleparz, Grzegórzki, Podgórze, Nowa Huta lub podział na 4 dzielnice, obowiązujący od 1975: Śródmieście, Podgórze, Krowodrza, Nowa Huta.

W Krakowie nazwy dzielnic pochodzą w większości od nazw miast, wsi, jurydyk, folwarków, osad itp., tworzących kiedyś oddzielne jednostki osadnicze, a na przestrzeni wieków włączanych w granice administracyjne miasta.

W ujęciu lokalnym Kraków i sąsiadujące miejscowości tworzą aglomerację krakowską. W ujęciu regionalnym mówi się o Krakowskim Obszarze Metropolitalnym (KOM), natomiast w ujęciu ponadregionalnym Kraków jest biegunem wzrostu oddziałującym na sąsiadujące województwa – śląskie, świętokrzyskie oraz podkarpackie.

Klimat

Rekord ciepła: +38,4 °C (30 czerwca 1833)

Rekord zimna: −38,1 °C (Mydlniki, 10 lutego 1929), −35,5 °C (Rakowice, 10 lutego 1929), −33,1 °C (Obserwatorium Astronomiczne UJ, 10 lutego 1929)

Rekord opadów: 313 mm (lipiec 1903)

NAJCIEKAWSZE ZABYTKI KRAKOWA

Kościół Mariacki

Kościół Mariacki w Krakowie to jeden z najbardziej rozpoznawalnych kościołów w Polsce.

Z daleka widać dwie różniącę się od siebie wieże, których budowę opisuje ciekawa legenda.

We wnętrzu odnajdziemy wspaniały ołtarz dzieła Wita Stwosza ukazujący Matkę Boską w otoczeniu apostołów oraz Wniebowzięcie.

Dwa ruchome skrzydła ołtarza prezentują sceny z życia Chrystusa i Marii.

Całość wykonana w drewnie dębowym które ma obecnie ponad 1000 lat!

Sukiennice

Sukiennice w Krakowie w przeszłości spełniały funkcje handlowe i nie inaczej jest dzisiaj.

Znajdują się tutaj stragany z biżuterią, rękodziełem i pamiątkami.

Piętro Sukiennic zajmują wystawy Galerii Polskiego Malarstwa i Rzeźby XIX wieku.

Zamek na Wawelu

Zamek Królewski na Wawelu leży na Wzgórzu Wawelskim przy lewym brzegu Wisły.

Ta siedziba wielu władców znalazł się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Warto także zajrzeć do Smoczej Jamy, w której niegdyś podobno żył smok.

Katedra na Wawelu

Katedra na Wawelu to najważniejszy kościół w Krakowie, miejsce pochówku wielu królów Polski

(m.in. królowie Stefan Batory, Władysław IV Waza, Zygmunt II August, August II Mocny, Zygmunt III Waza czy Jan Kazimierz Waza.),

biskupów oraz znanych i wybitnych osób jak Adam Mickiewicz czy Julisz Słowacki.

W centralnym punkcie katedry znajduje się relikwiarz ze szczątkami św. Stanisława.

Kazimierz

Kazimierz jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc w Krakowie, centrum życia kulturalnego Krakowa.

Zwiedzimy tu zabytkowe synagogi – Stara, Izaaka, Kupa, Remuh, Tempel oraz kościoły – Bożego Ciała,

św. Katarzyny , św. Trójcy i kościół na Skałce.

Życie skupia się tu głównie wokół Placu Nowego, zwanego też Żydowskim.

Barbakan

Barbakan zwany też potocznie Rondlem to potężna budowla,

o niezwykle oryginalnej konstrukcji, najbardziej wysunięta na północ część fortyfikacji miejskich w Krakowie.

Aż do końca XVIII w. Barbakan był obiektem nie do zdobycia.

Obecnie barbakan jest oddziałem Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.